INAT ILI POTREBA

Polovinom jula Opštinska skupština u Bosanskom Šamcu je razmatrala je zahtjev birača iz zaseoka Njivak, selo Srednja Slatina, za izdvajanje i pripajanje selu Orlovo Polje, opština Gradačac. Šamački odbornici su utvrdili da nema opravdanih razloga da se ovaj zaselak izdvoji iz sela Srednja Slatina i pripoji Orlovom polju u opštini Gradačac.

Međutim, Opštinska skupština Gradačac je na jednoj sjednici u proljeće ove godine usvojila zahtjev birača ovog zaseoka da se vrate u ovu opštinu.

Pošto je primjer veoma simptomatičan potrebno je da kažem nešto o njegovoj istoriji. 

Selo Srednja Slatina izdvojeno je odlukom Republičke skupštine početkom ove godine iz opštine Gradačac i pripojeno opštini Bosanski Šamac. Do ovoga je došlo nakon četiri godine nastojanja birača ovog sela da se vrate u opštinu Bosanski Šamac iz čijeg su sreza "odselili" 1952. godine. U vrijeme akcije i dogovora o izdvajanju iz opštine Gradačac stanovnici zaseoka Njivak izjavljivali su da se oni ne žele "seliti". Pa ipak svi forumi su ocjenjivali zahtjeve sela kao cjeline pa i takve odluke donosili. Nije trebalo, međutim, da prođe ni tri mjeseca pa da se isti problem stavi na dnevni red skupština Šamca i Gradačca, kao i republičke skupštine koja o ovome daje poslednju riječ.

Kada su Srednjoslatinci na referendumu izglasali pripajanje Šamcu isticali su geografski dio ove komune, da gravitiraju njenom tržištu, da im je bliža osmogodišnja škola, da su njihovi pradjedovi bili u sastavu Šamca, da će bolje proći sa poreskim opterećenjem, zdravstvenim i drugim uslugama.

ARGUMENTI NJIVKA

Sada međutim, zaselak Njivak, koji je ko zna od kada u sastavu Srednje Slatine, ima svoje argumente da se izdvoji iz ovog sela i pripoji Orlovom Polju, iako, kažu mnogi, ni po čemu u odnosu na ovo selo ne predstavlja posebnu cjelinu. Cijelo selo je jedno manje područje i broji 285 domaćinstava i 1.336 stanovnika. U pismu Skupštine opštine Gradačac Republičkoj skupštini izneseni su razlozi zbog kojih je ova skupština odlučila da se usvoji zahtjev oko 200 birača Njivka da se uključe u selo Orlovo Polje i opštinu Gradačac. Od Orlova Polja ovaj zaselak je udaljen pola kilometra. U Orlovom Polju je četvororazredna škola, a u Tramošnici koja je daleko 2,5 kilometra osmogodišnja škola. U Tramošnici je zdravstvena i veterinarska ambulanta, pošta i prodavnica, dok su sve usluge za Njivčane u Šamcu daleko oko 7 kilometara.

Razlozi zbog kojeg je Skupština opštine Gradačac odlučila da primi zaselak Njivak nisu bili dovoljni i da Skupština opštine Bosanski Šamac donese zaključak da se ovaj zaselak izdvoji iz Srednje Slatine. Šamčani tvrde da zahtjev nije opravdan jer je cijelo selo jedna katastarska opština. Ako bi se Njivak izdvojio trebalo bi uraditi novi katastarski operat za Njivak i preostali dio Srednje Slatine, a to bi trebalo platiti oko 4,5 miliona starih dinara. Nijedna opština za ovaj posao nema ni dovoljno stručnih kadrova.Zaselak sam za sebe nije nikakva cjelina pa ga nije lako ni odvojiti, odnosno povući granicu. Pojavio bi se i problem matičnih knjiga, jer bi i njih trebalo cijepati, knjige državljana, školske dokumentacije i druge dokumentacije koju vode državni organi.

Smatra se da su Njivčani nezadovoljni sa održavanjem puteva, izborom lica u predstavničke organe sela i opštine i da njihova oduka i da njihova odluka o izdvajanju proizilazi iz subjektivnih nesporazuma.

Odbornik ovog sela isto tako je pobijao tačnost nekih navoda u zahtjevu. Ističe se, na primjer, da je stanovnicima Njivka škola u Orlovom Polju daleko pola  kilometra, a skoro su sva djeca prošle godine išla u četverogodišnju školu Donja Slatina u opštini Šamac. Isto tako govori se o udaljenosti drugih usluga od 7 kilometara do Gornje Slatine, a ovom zaseoku je mnogo bliža šamačka Donja Slatina gdje imaju sve ono što i u Tramošnici.

Šamačka Skupština smatra da sličnih problema ima i na drugim granicama ali da se oni ne potenciraju.Pošto je protiv izdvajanje zaseoka Njivak iz Srednje Slatine, opštinska skupština traži od Republičke skupštine da sama finansira troškove izdvajanja zaselaka ako pozitivno odluči o njegovom zahtjevu koji nema mnogo opravdanja.

AKTIVNOST PRAVILNIJE USMJERITI

Da su birači sela Srednja Slatina za poslednje četiri godine više razmišljali o drugim komunalnim problemima nego o "seobi" danas bi sigurno bolje stajali. Ako su se već "preselili" u opštinu Šamac valjalo bi da se late korisnijeg posla nego da dokazuju da li baš svi bili za ovo, i da li je neka prodavnica ili škola udaljenija za koju stotinu metara . takvim aršinom sigurno nisu pravljene opštinske teritorije. U ovom slučaju sigurno inata i djelovanja nadri političara. Ovakve pojave ne treba plaćati velikim parama.

M. NIKIĆ

Objavljeno u Glasu komuna, 12, avgusta 1970. godine.